بیمه باربری
محققان و تاريخ نويسان متحدالنظرند كه بيمه دريايي كه در اواسط قرون وسطي پا به عرصه نهاده است از قديميترين رشته هاي بيمه مي باشد . در واقع مي توان گفت اولين باري كه بازرگانان و صاحبان كالا، اموال و مال التجاره هاي خود را از طريق دريا حمل كرده و با خطرات گوناگون مانند ، غرق شدن كشتي ، طوفان، و راهزنيهاي دريايي مواجه گرديدند ، به فكر راه حلي براي حفظ سرمايه ها و دستاوردهاي خود افتادند و به همين دليل قوانين و مقررات خاص و گوناگون كه همه آنها مربوط به حمل و نقل دريايي بود به مرور تكامل يافت و توسط ملت ها مورد استفاده قرار گرفت.
انستيتوي بيمه گران لندن ( The Institute of London Underwriters )
بيشتر از يكصدو پنجاه سال ، بيمه گران لويدز به عنوان يك اتحاديه در بازارهاي بيمه اي شناخته شده بودند ، در حاليكه شركت هاي بيمه از يك چنين مزيتي برخوردار نبودند . در طول قرن نوزدهم ايجاد ارتباط و هماهنگي بين شركت هاي بيمه بيش از پيش احساس گرديد و اين نياز باعث شد كه انستيتوي بيمه گران در سال 1884 تأسيس گردد . تا هماهنگي لازم را بين شركت هاي بيمه در بازار لندن ايجاد نمايد و بتواند مسائل و مشكلات بيمه باربري را در سطح بازار داخلي و بازار بين المللي مورد بررسي قرار داده و شرايط و مقررات يكنواختي را تدوين كند .
انواع طبقه بندي در بيمه هاي باربري
بيمه باربري را مي توان به سه طريق تقسيم بندي كرد :
الف) تقسيم بندي براساس طريقه حمل
ب) تقسيم بندي بر پايه مبدأ و مقصد از لحاظ جغرافيائي
ج ) تقسيم بندي براساس نوع پوشش بيمه اي
الف) تقسيم بندي براساس طريقه حمل
به سه نوع است ، حمل و نقل زميني ، حمل و نقل دريايي و حمل و نقل هوائي ، البته در بعضي حملها از دو يا سه روش حمل براي ارسال محموله ها استفاده مي نمايند كه به آنها حمل مركب مي گويند .
ب) تقسيم بندي براساس مبدأ و مقصد از لحاظ جغرافيائي
1- بيمه حمل و نقل خارج از كشور يا بيمه هاي وارداتي - صادراتي - ترانزيت
2 - بيمه حمل و نقل داخل كشور يا بيمه حمل و نقل داخلي
بيمه وارداتي : در اين حالت مبدأ حركت خارج و مقصد داخل ايران مي باشد .
بيمه صادراتي : در اين حالت مبدأ داخل ايران و مقصد خارج از ايران مي باشد .
بيمه ترانزيت : مبدأ و مقصد در اين نوع بيمه ها خارج از ايران مي باشد ، بطوريكه ايران در مسير حمل قرارگيرد.
بيمه حمل و نقل داخلي : مبدأ و مقصد در بيمه هاي داخلي ، داخل ايران مي باشد .
ج ) تقسيم بندي بر مبناي نوع پوشش بيمه اي
1- بيمه با شرايط تمام خطر (All Risks)
2- بيمه با شرايط B
3- بيمه با شرايط C
4- بيمه با شرايط خسارت كلي (Total Loss)
خطرات تحت پوشش كلوز C
اين كلوز بجز موارد مندرج در بند 4 ، 5 ، 6 ، 7 خساراتي را كه منطقاً مرتبط با يكي از موارد ذيل باشد تحت پوشش قرار مي دهد .
1) آتش سوزي يا انفجار
2) بگل نشستن و زمينگير شدن ، برخورد باكف دريا ، غرق شدن ، يا واژگون شدن كشتي يا شناور
3) واژگون شدن يا از خط خارج شدن وسيله حمل و نقل زميني
4) تصادم يا برخورد كشتي ، شناور يا هر وسيله حمل ديگر با هر جسم خارجي بغير از آب
5) تخليه كالا در بندر اضطراري
6) فدا كردن كالا در جريان خسارت عمومي
7) به دريا انداختن كالا جهت سبك سازي كشتي
خطرات تحت پوشش كلوز B
اين كلوز بجز مواد مندرج در بند 4 ، 5 ، 6 ، 7 استثنائات خساراتي كه منطقاً مرتبط با يكي از موارد ذيل باشد تحت پوشش قرار مي دهد .
1- تمام خطرات تحت پوشش C
2- زلزله - آتشفشان يا صاعقه
3- تلف يا آسيب وارده به كالاي مورد بيمه كه علت آن يكي از موارد ذيل باشد .
3-1) فدا كردن كالا در جريان خسارت عمومي
3-2)به دريا انداختن كالا جهت سبك سازي كشتي يا به دريا افتادن كالا از روي عرشه كشتي
3-3)ورود آب دريا ، درياچه يا رودخانه به كشتي ، شناور ، محفظه كالا ، كانتينر ، ليفت وان يا محل انبار .
4- تلف شدن كلي هربسته دركشتي ياشناور و يا تلف كلي هر بسته بعلت افتادن بهنگام تخليه كشتي يا شناور .
لازم به ذكر است هم اكنون علاوه بر خطرات مندرج در فوق خطرات عدم تحويل يك بسته كامل كالا- دزدي- قلاب زدگي ، آبديدگي ، روغن زدگي ، شكست و ريزش- خسارات ناشي از كالاهاي مجاور نيز تحت پوشش قرار ميگيرد .
خطرات تحت پوشش كلوز A
اين بيمه كليه خطراتي به جزء موارد مندرج در بندهاي 4 ، 5 ، 6 ، 7 را كه موجب زيان و يا آسيب به مورد بيمه مي گردد تحت پوشش قرار مي دهد .
- خطرات تحت شرايط خسارت كلي ( Total Loss )
اصولاً وقتي بيمه نامه با چنين خطراتي از سوي بيمه گذار درخواست مي گردد كه فروشنده كالا يا خريدار يك بيمه نامه خارجي تهيه نموده است و براي انجام تشريفات واردات و صادرات نياز به يك بيمه نامه ايراني دارد يا اينكه مورد بيمه در صورت آسيب ، تنها در يك مرحله ممكن است خسارت ببيند . دراين حالت در شرايط خصوصي بيمه نامه با شرايط C متن زير مي بايست اضافه گردد .
((عليرغم هر شرط ديگري كه در كلوز C و سايز شرايط مندرج در متن ظهر بيمه نامه ، كالاي مورد بيمه فقط در اثر از بين رفتن كل محموله در يك مرحله و در نتيجه آتش سوزي ، غرق شدن كشتي ، سقوط هواپيما و به محض تخليه كالا در فرودگاه مقصد يا بندر مقصد اعتبار بيمه نامه خاتمه مي يابد .))
استثنائات در سه كلوز C , B , A
در سه كلوز C, B , A در بند 4 ، 5 ، 6 ، 7 ، استثنائات بشرح ذيل آمده است ، به اين معني كه اصولاً بيمه باربري خطرات لحاظ شده در اين استثنائات را تحت پوشش قرار نمي دهد ، مگر اينكه بوسيله يك كلوز مخصوص آنها را بيمه نمايد .
4 -موارد استثناء
اين بيمه به هيچ وجه شامل خطرات زير نمي گردد:
4-1- تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از سوء عمل ارادي بيمه گذار .
4-2- نشت و ريزش عادي ، كسري عادي وزن يا حجم و يا فرسودگي و پوسيدگي عادي مورد بيمه .
4-3- تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از كافي نبودن يا نا مناسب بودن بسته بندي يا آماده سازي مورد بيمه براي حمل ((بسته بندي ) مندرج در اين بند(4-3) شامل بارچيني در كانتينر و ليفت وان نيز مي گردد ، به شرط اينكه چنين عملي قبل از شروع بيمه كالا يا بوسيله بيمه گذار يا كاركنان وي انجام شده باشد)
4-4- تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از عيب ذاتي يا ماهيت مورد بيمه .
4-5- تلف ، آسيب يا هزينه اي كه علت اساسي آن تأخير باشد ، حتي اگر اين تأخير ناشي از خطرات بيمه شده باشد
4-6- تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از ورشكستگي يا اعسار مالكان ، مديران ، اجاره كنندگان يا گردانندگان كشتي يا قصور در انجام تعهدات مالي از طرف يكي از آنها .
4-7-آسيب عمدي يا تخريب عمدي كالاي مورد بيمه ياقسمتي ازآن توأم باسوءنيت از طرف هركس . (فقط در کلوز A تحت پوشش مي باشد)
4-8- تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از كاربرد هر نوع سلاح جنگي كه با انرژي اتمي يا شكست و يا تركيب هسته اي يا واكنش مشابه ديگر يا نيرو يا ماده راديواكتيو كار كند .
5-استثناء مربوط به عدم قابليت دريا نوردي و نامناسب بودن كشتي براي دريانوردي .
5-1-اين بيمه به هيچ وجه زيان ، آسيب يا هزينه ناشي از موارد زير را پوشش نمي دهد :
5-1-1-عدم قابليت دريانوردي كشتي يا كرجي.
5-1-2-نامناسب بودن كشتي ، كرجي وسيله حمل ، كانتينر يا ليفت وان جهت حمل سالم مورد بيمه مشروط بر اينكه بيمه گذار يا كاركنان وي از چنين عدم قابليت دريانوردي يا نامناسب بودن در زمان بارگيري كالاي مورد بيمه در وسايط مذكور اطلاع داشته باشند.
5-2-بيمه گر از هر گونه نقض تعهدات ضمني مربوط به قابليت دريانوردي كشتي و مناسب بودن كشتي براي حمل مورد بيمه به مقصد صرف نظر مي نمايد مگر اينكه بيمه گذار يا كاركنان وي از چنين عدم قابليت دريانوردي يا نامناسب بودن اطلاع داشته باشند .
6-استثناء خطر جنگ
از بين رفتن ، آسيب ديدگي يا هزينه هاي ناشي از عوامل زير به هيچ وجه تحت پوشش اين بيمه نيست :
6-1-جنگ ، جنگ داخلي ، انقلاب ، شورش ، قيام و يا زد وخوردهاي داخلي ناشي از اين امور يا هر گونه عمل خصمانه توسط يا بر عليه يكي از دو قدرت متخاصم .
6-2-توقيف ، ضبط ، مصادره ، تصرف يا اثرات ناشي از اين امور (به استثناء دزدي دريايي) يا اثرات ناشي از اقدام به شروع آنها .
6-3-مين ، اژدر و بمبهاي متروكه يا ساير سلاحهاي جنگي به جا مانده و متروكه .
7-استثناء خطر اعتصابات
اين بيمه به هيچ وجه تلف ، آسيب يا هزينه ناشي از موارد زير را پوشش نمي دهد :
7-1-عمل اعتصاب كنندگان ، جلوگيري ازورود كارگران يا عمل اشخاصي كه در درگيريهاي كارگري ، آشوبها يااغتشاشات داخلي شركت مي كنند.
7-2-اعتصاب ، تعطيل محل كار ، درگيريهاي كارگري ، آشوبها و يا اغتشاشات داخلي.
7-3- عمل هر تروريسم يا هر شخصي با انگيزه سياسي .
4-2-4) نرخ و شرايط كلوزها :
شرايط C :
نرخ پايه حق بيمه با شرايط C براي انواع کالاها يکنواخت و معادل 1.6 در هزار مبلغ بيمه شده مي باشد ، چنانچه بيمه گذار درخواست نمايد كه عدم تحويل يك بسته كامل هم بيمه گردد با ضميمه نمودن شرايط انگليسي عدم تحويل به بيمه نامه كه به نام Institute Non - Delivery Clause مي باشد حق بيمه بيمه نامه معادل 1.9 در هزار مبلغ بيمه شده محاسبه مي گردد .
توجه : بيمه نامه با شرايط C فرانشيز ندارد .
شرايط B :
حق بيمه با شرايط B صريحاً در آئين نامه شماره 8 شورايعالي آورده شده است كه براي انواع مختلف كالاها نرخهاي متفاوتي را منظور نموده است .
توجه : فرانشيز براي خطراتي كه در پوشش شرايط B اضافه گرديده است تنها به ميزان 3% ارزش هر بسته خسارت ديده منظور مي گردد .
شرايط A :
حق بيمه اين بيمه نامه 20% بيشتر از بيمه نامه با شرايط B بوده و شامل فرانشيز نيز نميگردد .
4-2-5) تخفيفات و اضافه نرخها
تخفيف پرداخت حق بيمه بصورت نقد :
- در صورتي كه در بيمه هاي واردات و صادرات حق بيمه بصورت نقد دريافت گردد شركت هاي بيمه مي توانند حداكثر به ميزان 10% حق بيمه به عنوان تخفيف در نظر بگيرند .
تخفيف حمل با كانتينر :
- در صورتي كه حمل كالا از مبدأ تا مقصد نهائي با كانتينر حمل گردد ، درصورت احراز اين مطلب بيمه گر مي تواند 20% به عنوان تخفيف كانتينر از حق بيمه هاي اخذ شده را برگشت دهد .
تخفيف صادراتي :
در صورتي كه بيمه از نوع بيمه هاي صادراتي باشد ، براي تشويق صادركنندگان و كاهش قيمت هاي تمام شده كالاهاي صادراتي ، شركت هاي بيمه مي توانند تا 45% حق بيمه را تخفيف دهند .
اضافه نرخها
شرط طبقه بندي كشتي :
در صورتيكه بيمه نامه باربري وارداتي يا صادراتي نوع وسيله نقليه كشتي و يا كشتي با وسائل نقليه ديگر از قبيل كاميون يا قطار اعلام شود ، شرط طبقه بندي كشتي كه به زبان انگليسي است بنام( Institue Classification Clause ) مي باشد ، مي بايست به بيمه نامه ضميمه گردد،دراين شرايط كشتي هاي حامل كالا مي بايست توسط يكي از مؤسسات مندرج در شرايط ذكر شده طبقه بندي شده باشند . منظور ازطبقه بندي شرايطي است كه كشتي هاي حامل كالا مي بايست دارا باشند و اين شرايط معمولاً توسط مؤسسات معتبر بين المللي كه مورد قبول انستيتوي بيمه گران لندن مي باشند كنترل مي شود و به كشتي گواهي طبقه بندي اعطاء مي شود ، حال چنانچه كشتي طبق شرايط مذكور طبقه بندي نشده باشد و يا سن كشتي بيش از حدودي باشد كه در شرايط ذكر شده و يا كالاروي عرشه كشتي حمل مي شود بيمه گذار مي بايست اضافه نرخ متعلقه را پرداخت نمايد .
در صورتي كه كشتي حامل كالا طبقه بندي نشده باشد مي بايست 50% اضافه نرخ در محاسبات منظور گردد اگر محموله مورد بيمه روي عرشه حمل شود به ميزان 5/2 درهزار يا 30% حق بيمه هر كدام بيشتر باشد لحاظ مي گردد .
توجه : كالاهائي كه بصورت عرف كشتيراني بايد روي عرشه حمل شود نمي بايست اضافه نرخ پرداخت نمايند مانند ( حمل كانتينر )
- درصورتي كه سن كشتي از 15 سال به بالا باشد طبق جداول مخصوص شامل اضافه نرخ ميگردند .
4-3)بيمه باربري ترانزيت
ترانزيت خارجي كالا عبارت از سلسله مراحلي است كه طي آن كالائي از مبادي خارجي به مقصد كشور ثالث و يا نگهداري آن در مناطق حراست شده و ترتيب حمل تدريجي آن به تقاضاي صاحب كالا از قلمرو جمهوري اسلامي ايران از يك نقطه مرزي كشور وارد و مالا" از همان نقطه يا از نقاط مرزي كشور خارج مي گردد.
هرگاه كالاي ترانزيت خارجي تا پايان مدت اعتبار پروانه به گمركات خروجي تحويل و يا از مرزهاي كشور خارج شود ، ترانزيت خاتمه يافته گرديده و گمرك مكلف به تسويه تضمين دريافتي خواهد بود.
محاسبه نرخ حق بيمه
نرخ حق بيمه در بيمه هاي باربري با توجه به تعرفه هاي بيمه مركزي ، نوع كالا ، وسيله حمل ، مبدا ، نوع بسته بندي ، نوع كلوز در خواستي و..... متفاوت مي باشد .
به طور مثال در صورتيكه بيمه گذار براي واردات خودرو بيمه نامه با شرايط B درخواست نمايد نرخ حق بيمه طبق تعرفه بيمه مركزي 0.74 در صد ارزش مورد بيمه مي باشد. در صورتيكه كالا ، با هواپيما حمل گردد 25% ، در صورت حمل كالا با كانتينر از مبدأ تا مقصد 20% ، در صورت پرداخت نقدي حق بيمه 10% ، در صورت حمل كالا از مبادي خليج فارس و يا درياي خزر با كشتي طبقه بندي شده 30% و در صورت واردات بدون گشايش اعتبار اسنادي نيز 30% تخفيف در نرخ مذكور محاسبه مي گردد .
بنابراين اگر در نظر بگيريم كه كالاي فوق الذكر به ارزش 000ر100 دلار كالا از دبي به وسيله كشتي طبقه بندي شده و يا بسته بندي كانتينر حمل مي گردد و بيمه گذار حق بيمه را نقداٌ پرداخت نمايد و قرارداد خرید c&f باشد، نرخ حق بيمه به شرح ذيل محاسبه مي گردد :
0.37 نرخ حق بیمه
حق بيمه با شرايط بيمه براي كالاي مذكور 100.000 دلار است كه اگر هر دلار 9350 ريال محاسبه شود مبلغ حق بيمه 3،805،450 ريال است .
نرخ حق بيمه نهايي در بيمه باربري بر اساس نوع كالا و خطرات تحت پوشش و چگونگي حمل تعيين مي گردد .
حمل و نقل داخلي
همانطور كه گفته شد مبدأ و مقصد در اين نوع بيمه ها داخل كشور ايران مي باشد .
بيمه نامه هاي باربري را مي توان به چند شكل صادر نمود .
الف) بيمه نامه هاي عمومي
ب ) بيمه نامه با پوشش باز
ج ) بيمه نامه هاي ساده
الف )بيمه نامه هاي عمومي Floating Policy
يك قرار داد كلي است كه بين بيمه گر و بيمه گذار منعقد مي گردد و در آن شرايط اصلي بيمه و رئوس كلي حقوقي وتعهدات طرفين مانند خطرات تحت پوشش، شيوه حمل معين ميشود ودرآن با يك سرمايه بيمهاي معين ومشخص موافقت مي گرددكه شامل حمل هاي متعددي مي باشدوبه همين دليل،قرارداد تا زماني كه سرمايه توافق شده از طريق حمل هاي متعدد به پايان رسد داراي اعتبار مي باشد ، همانطور كه گفته شد در اين قرارداد با شرايط و مسائل كلي قرارداد توافق مي شود ولي مشخصات محموله ، نام وسيله نقليه ، تاريخ حمل و ميزان سرمايه حمل در زمان حمل بايد به اطلاع بيمه گر برساند . با چنين توافقي كليه كالا هائي كه بيمه گذار در آينده اقدام به حمل آنها مي نمايد ، تحت پوشش بيمه اي قرار مي گيرد ، مشروط بر اينكه بيمه گذار كليه اطلاعات مربوط به حمل و نقل هر محموله را در اختيار بيمه گر قرار دهد . چنانچه مواردي در قرارداد موردموافقت قرارنگرفته باشدبايدقبل ازحمل كالا به اطلاع بيمه گر رسيده و موافقت وي اخذ شده باشد .
يكي از منافع اين نوع قراردادها و بيمه نامه ها در اين است ، كه براي حملهاي مختلف نياز به مراجعه بيمه گذار و صدور بيمه نامه از طرف بيمه گر نبوده و باعث كاهش هزينه ها و جلوگيري از اتلاف وقت مي شود .
ب ) بيمه نامه با پوشش باز Open Cover
يكي از محدوديتهائي كه در روش بيمه نامه با شرايط عمومي وجود داشت اين بود كه بيمه گذار در ابتدا صدور بيمه نامه صدرصد حق بيمه يا درصد بالائي از حق بيمه را پرداخت مي نمود ، و اين خود مشكلي بود چرا كه ممكن بود حملهاي نهائي در ماههاي ديگر حمل ميگرديد ، لذا روش ديگري مطرح گرديد بنام صدور بيمه نامه يا قرارداد به روش پوشش باز .
مشخصات اصلي اين نوع قراردادها بشرح ذيل مي باشد :
1 ) بيمه گر و بيمه گذار درباره بعضي موارد كلي ، مانند نرخ و شرايط قرارداد - خطرهاي تحت پوشش توافق مي نمودند . در اين حالت ديگر نياز نبود كه بيمه گذار قبل از حركت مشخصات وسيله نقليه و سرمايه تحت پوشش را اعلام نمايد بشرطي كه كليه حملهاي بيمه گذار تحت پوشش بيمه دربيايد ، و در صورتي كه قسمتي از محمولات بيمه گذار بيمه نشود ، بيمه گر مي بايست كاملاً روي حملها كنترل لازم داشته باشد .
2) در اين حالت با توافقي كه بين بيمه گر و بيمه گذار انجام ميشود هر يك هفته گواهي بيمه از سوي بيمه گر صادر مي شود و حق بيمه متناسب با سرمايه هاي حمل شده از سوي بيمه گذار پرداخت مي گردد در نتيجه در اين پوشش بيمه گذار از آسايش فكري بهره مند است ، زيرا كليه محمولاتي كه در طول مدت يكسال حمل خواهد شد با نرخ معين و مناسبي تحت پوشش بيمه اي قرار دارد . مزيت ديگر آن اين است كه كليه دفعات حمل كالا تحت پوشش قرار دارد و نياز به اين نيست براي هر حمل پوشش و درخواست جداگانه اي ارسال گردد، در ضمن چون مدت قرارداد معمولاً يكسال است نيازي نيست كه مجدداً طرح ريزي و مورد مذاكره و توافق قرار گيرد . معمولاً شركت هاي حمل و نقل كالا كه در شبانه روز اقدام به حمل كالا مي نمايند ، يك قرارداد به اين شكل منعقد مي كنند ، و خيال بيمه گذار از حملهايي كه در طول شبانه روز انجام مي شود راحت مي شود ، وديگر نيازي نيست براي هر حمل با بيمه گر تماس حاصل نمايد .
ج ) بيمه نامه هاي ساده
بيمه نامه اي است كه براي حمل كالاي معيني صادر مي شود و در آن مشخصات مورد بيمه طبق فرم پيشنهاد باربري در آن قيد مي گردد ، لازمه صدور اين نوع بيمه نامه حمل و نقل كالا اين است كه بيمه گذار قبلاً از وضعيت مورد بيمه و چگونگي حمل آن اطلاع داشته و اين اطلاعات را در اختيار بيمه گر قرار دهد .
بيمه باربري داخلي : همانطور كه گفتيم مبدأ و مقصد در اين نوع بيمه ها داخل كشور ايران مي باشند .
خطرات تحت پوشش در بيمه هاي باربري داخلي
خطرات تحت پوشش در بيمه هاي باربري داخلي به دو دسته به شرح ذيل تقسيم مي شوند :
الف. خطرات اصلي
ب. خطرات اضافي
الف . خطرات اصلي :
خطرات كه معمولاً در بيمه هاي داخلي تحت پوشش بيمه اي در مي آيد ، خطر آتش سوزي و حادثه وسيله نقليه مي باشد ، كه معمولاً در متن چاپي بيمه نامه هاي داخلي مي آيد و منظور از حادثه وسيله نقليه ، تصادف وسيله نقليه ، پرت شدن وسيله نقليه و واژگون شدن وسيله نقليه مي باشد . حدود 70% خسارت هاي ايجاد شده در حوادث جاده معمولاً ناشي از خطرات فوق مي باشد .
ب. خطرات اضافي :
در حمل و نقل خطرات ديگري نيز وجود دارد كه محمولات را تهديد مي نمايد مانند پرت شدن محموله از روي وسيله نقليه - برخورد جسم خارجي با مورد بيمه و بالعكس ، خسارات ناشي از بارگيري و تخليه و سرقت كلي محموله .
خطرات فوق بنا به درخواست بيمهگذار و پس از منظور نمودن اضافه نرخ مربوطه ، تحت پوشش بيمه نامههاي داخلي درمي آيد ، بديهي است مي بايست خطرات اضافي دقيقاً در شرايط خصوصي بيمه نامه آورده شود .
نرخ حق بيمه در بيمه هاي داخلي
نرخ حق بيمه دربيمههاي باربري داخلي بهعوامل مختلفي بستگي داردكه مهمترين آنها به شرح ذيل ميباشد.
الف) بر اساس تعداد خطرات و نوع خطرات تحت پوشش : به اين معني كه بيمه گذار هر چه خطرات بيشتر را تحت پوشش قرار دهد نرخ حق بيمه بيشتر خواهد بود .
ب) مقدار فاصله بين مبدأ و مقصد : واضح و روشن است كه هر چه فاصله مبدأ و مقصد كمتر باشد احتمال اتفاق حادثه و در نهايت خسارت كمتر مي شود .
ج) نوع محموله از لحاظ آسيب پذيري و خطرناك بودن : هر چه آسيب پذيري كالاها بالاتر شود احتمال خسارت بيشتر مي شود ، مثلاً اگر كالا شكستني باشد مانند شيشه يا تخم مرغ شدت خسارت بيشتر خواهد بود پس منطقي است كه براي اينگونه كالاها حق بيمه بيشتري گرفته شود .
د) مسير حركت و نوع وسيله نقليه : اصولاً در جاده هاي كوهستاني آمار خسارت و حادثه ناشي از پرت شدن وسيله نقليه بيشتر است و در بعضي مسيرها ميبايست قسمتي از حمل در مسير دريا انجام شود،كه اين خودمخاطرات خاص خود را به همراه خواهد داشت . اصولاً وسائل نقليه كه در حين حمل با سرعت بالايي حركت نمايند احتمال خطربيشتري راخواهندداشت،مثلاًحمل بانيسان به مراتب درمقايسه باحمل باكاميون پرريسك ترمي باشد
اصطلاحات تجاري بين المللي International Commercial Terms
در يك قرارداد فروش بين المللي خريدار و فروشنده يا به عبارت ديگر وارد كننده و صادركننده هر دو مايلند كه قرارداد منعقده به نحو احسن اجرا شود ، اما در عين حال ارسال كالا از يك كشور به كشور ديگر به عنوان بخشي از معامله تجاري مي تواند با خطراتي همراه باشد . اگر كالا از ميان رفته يا خسارت ببيند يا تحويل و پرداخت قيمت آن بنا به دلايلي انجام نشود روابط خريدار و فروشنده ممكن است آنچنان تيره گردد كه راهي جز اقامه دعوي وجود نداشته باشد ، بنابراين در اختيار داشتن مجموعه اي استاندارد در مورد تعهدات فروشنده و خريدار مي تواند در تنظيم قراردادهاي فروش بين المللي كالا و تعيين مسؤوليتهاي هر يك از طرفين كمك شاياني بنمايد . بدين ترتيب مانع بروز اختلافات بعدي شود .
اينكوترمز ( اصطلاحات بازرگاني بين المللي ) كه توسط اتاق بازرگاني بين المللي براي نخستين بار در سال 1936 تنظيم و در سالهاي 1953- 1967- 1980 مورد تجديد نظر قرار گرفت و در سال 1990 با شرح و تفسير سيزده اصطلاح كه در چهار گروه E ، F ، C، D طبقه بندي شده اند تكميل گرديد .
مدت اعتبار بيمه نامه باربري صادراتي و وارداتي
اساساً مدت اعتبار بيمه نامه باربري در كلوزهاي انگليسي و شرايط بيمه نامه هاي باربري بصورت انبار به انبار(Warehouse to Warehouse) (انبارمبدأ تا انبار مقصد بوده،ادامه پوشش در طول مسير حمل عادي بوده و پايان آن يكي از موارد زير هر كدام زودتر واقع شود خواهد بود :
الف) بمحض تخليه كالا به انبار مقصد مندرج در بيمه نامه
ب) بمحض انقضاء 60 روز از تاريخ تخليه كامل كالا از كشتي
ج) بمحض انقضاء 60 روز از تاريخ ورود كالا به مرز زميني
د) بمحض انقضاء 30 روز از تاريخ تخليه كالا در فرودگاه مقصد
شايان ذكر است كه مدت هاي مذكور با پرداخت حق بيمه اضافي و قبل از انقضاء قابل تمديد بود .